5 วิธีการจัดจานอาหารให้สวยงามน่าทาน

สำหรับใครที่ทำธุรกิจร้านอาหารไม่ว่าจะเป็นเจ้าของร้านอาหาร เชฟ หรือพนักงานในครัวจะรู้ดีว่าคำกล่าวที่ว่า Eat with eyes first หรือใช้ตากินก่อน นั้นสำคัญขนาดไหน เพราะหากเชฟทำอาหารโดยใช้วัตถุดิบชั้นดี ปรุงได้ออกมาสมบูรณ์แบบ รสชาติแสนอร่อย แต่จัดจานได้ไม่สวยงามไม่น่ารับประทาน เมื่อลูกค้าเห็นก็อาจจะผิดหวัง รู้สึกไม่อยากทานอาหารตั้งแต่แรก เพราะฉะนั้น การจัดจานอาหารจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ไม่แพ้ไปกว่ารสชาติของอาหารเลย วันนี้ ยูนิลีเวอร์ ฟู้ด โซลูชั่นส์ จึงนำเสนอ 5 เทคนิควิธีการจัดจานอาหารให้สวยงามน่าทาน โดยสามารถนำไปใช้ได้ทั้งกับอาหารตะวันตกและอาหารเอเชีย ให้ผู้ประกอบการได้เรียนรู้ว่ามีรูปแบบหลักการจัดจานอาหารอย่างไรให้ออกมาสวย ลูกค้าเห็นแล้วอยากยกโทรศัพท์ขึ้นมาถ่ายรูปแชร์ให้เพื่อนๆ ชมกันเลย มาดูกันเลยว่ามีเทคนิควิธีการจัดจานอาหารแบบไหนบ้าง

1 ก่อนเริ่มจัดจานอาหาร ต้องมีการออกแบบ

สิ่งแรกที่ต้องทำเมื่อต้องการจัดจานอาหาร คือต้องเริ่มต้นจากที่เราต้องคิดก่อนว่า คุณต้องการจัดจานอาหารแบบไหน สามารถวาดรูป หรือสเก็ตซ์ภาพโครงร่างคร่าว ๆ ออกมาก่อน เพื่อให้เห็นภาพจานอาหารที่ต้องการได้ง่ายขึ้น จะเลือกค้นหาแรงบันดาลใจจากเมนูอาหารที่จัดเสร็จแล้วมาสร้างสรรค์เป็นการแต่งจานรูปแบบของร้านคุณก็สามารถทำได้เช่นกัน นอกจากนี้การจัดจานอาหารให้ออกมาง่ายต่อการจัดวาง ไม่สร้างความสับสนให้กับลูกค้าที่มารับประทาน ก็เป็นเรื่องที่สำคัญ

ยกตัวอย่างเช่น ลองปรับจากเมนูอาหารไทยประเภทผัด อย่างเมนูข้าวผัดธรรมดาที่ปกติจะอยู่แค่ในจาน ทำให้จานอาหารมีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้นด้วยการทำเป็นข้าวห่อใบบัวสยามด้วยการเทข้าวกล้องลงไปผัดรวมกับเครื่องในกระทะ ปรุงรสด้วยแม่ซอสผัดแบบมีน้ำมันหอย และพริกไทยป่น ผัดทุกอย่างให้เข้ากัน จากนั้นจัดจานให้มีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้นด้วยการตักข้าวผัดใส่ลงไปในใบบัว สีเขียวของใบบัวที่ตัดกับสีเหลืองอ่อน ๆ ของข้าวผัด จะทำให้จานอาหารดูน่าทานยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ สิ่งสำคัญในการวางโครงร่างคือต้องมีการใช้สัดส่วนของโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และผักที่ถูกต้อง เพื่อสร้างสมดุลบนจาน เล่นกับสี รูปทรง และเนื้อพื้นผิวเพื่อทำให้คนที่ทานรู้สึกได้ว่าอาหารที่ทางร้านเสิร์ฟไม่เยอะจนเกินไป จะให้เป็นจานอาหารที่สมดุลตามโภชนาการ

2 วิธีจัดจานอาหารใช้เทคนิคเน้นความเรียบง่ายเข้าไว้

การจัดการอาหารจำเป็นต้องเลือกส่วนผสม 1 อย่างที่คุณต้องการเน้น และอย่าลืมใช้พื้นที่ว่างในจานทำให้จานอาหารของร้านคุณนั้นดูเรียบง่าย ความระเกะระกะของวัตถุดิบที่มากจนเกินไป จะเบนความสนใจของลูกค้าออกจากองค์ประกอบหลักของอาหารได้ และอาจทำให้ลูกค้าสับสนได้ว่าจะต้องให้ความสนใจกับวัตถุดิบไหนในจานก่อน

ยกตัวอย่างเช่น เมนูยำมะเขือม่วงเทมปุระ กุ้งแม่น้ำย่าง สามารถเพิ่มมูลค่าให้กับจานด้วยการเน้นวัตถุดิบหลักที่เป็น กุ้งแม่น้ำย่าง วางด้านบนสุดของจาน โดยด้านล่างจะเป็นส่วนผสมของเครื่องยำมะเขือม่วง และแม่ซอสน้ำยำสูตรสำเร็จที่คลุกเคล้าเข้ากัน เพิ่มความกรุบกรอบของจานให้อร่อยยิ่งขึ้นด้วยการนำมะเขือม่วงชุบแป้งทอดกรอบวางลงจาน แล้วนำกุ้งแม่น้ำย่างมาวางไว้ด้านบน ตกแต่งด้วยดอกไม้เล็ก ๆ และโรยหน้าด้วยกุ้งแห้ง ไข่ปลาแซลมอน หรือคาเวียร์ ให้เป็นจานอาหารที่ดูแล้วสวยงาม พร้อมเป็นเมนูสุดพิเศษที่ลูกค้าต้องสั่งมาทาน

3 เทคนิคการจัดจานโดยทำให้จานอาหารมีความสมดุล

หนึ่งในเทคนิคหลักของการจัดจานอาหารคือจะต้องให้มีความสมดุลในทุกองค์ประกอบ คุณจำเป็นต้องดึงความสดใหม่ของจานอาหาร และรสชาติของจานอาหารออกมาให้น่าสนใจด้วยสีสัน ใช้ส่วนผสมของรูปทรง เท็กเจอร์ของอาหาร ขนาดและองค์ประกอบของจานควรมีความหลากหลายเพื่อสร้างความลึกทำให้จานดูมีมิติมากขึ้น ซึ่งการใช้สีและรูปทรง ไม่ควรมีการจัดตกแต่งจานที่เยอะจนเกินไป เนื่องจากจะทำให้บดบังรสชาติ หรือประโยชน์ของอาหารในจานนั้น ๆ ได้ การรวมตัวของรสชาติเป็นอีกหนึ่งความสมดุลบนจานอาหารที่เราต้องให้ความสำคัญเช่นกัน รสชาติพื้นฐาน 5 รสคือ หวาน เปรี้ยว เค็ม ขม และรสอูมามิ (ความกลมกล่อม) ร้านอาหารจะต้องค้นหารสชาติความเข้มข้นของอาหารที่แตกต่างกัน เพื่อทำให้อาหารจานนั้นมีรสชาติที่ลงตัว และไม่เหมือนใคร

นอกจากนี้การเสิร์ฟอาหารด้วยอุณหภูมิที่แตกต่างกัน เพื่อทำให้จานอาหารมีความน่าสนใจ ก็เป็นเทรนด์ที่คนค่อนข้างให้ความสนใจเป็นอย่างมาก ซึ่งขั้นตอนการปรุงที่เป็นที่นิยมที่สุด คงจะหนีไม่พ้นการเสิร์ฟอาหารที่ทอดในกระทะ เสิร์ฟแบบกระทะร้อน ก็ถือว่าเป็นวิธีที่ช่วยทำให้อาหารที่มีรสชาติ และองค์ประกอบที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น อย่างเช่น ลองเปลี่ยนเมนูราดหน้าที่เสิร์ฟในจานธรรมดา ๆ ให้มีลูกค้าเข้าร้านคุณมากขึ้นด้วยการทำเป็นเมนูราดหน้าหมูนุ่ม เส้นกรอบไข่เยิ้ม เสิร์ฟบนกระทะร้อน ๆ ลิ้มรสสัมผัสกับเนื้อหมูนุ่ม ๆ อร่อยไปกับน้ำหมักสูตรพิเศษ พร้อมเส้นกรอบ และไข่เยิ้มน่าทาน

4 วิธีการจัดจานโดยใช้ขนาดและสัดส่วนที่ถูกต้อง ไม่เยอะหรือน้อยจนเกินไป

เมื่อจัดจานอาหาร คุณต้องแน่ใจว่าส่วนผสมและองค์ประกอบของจานมีปริมาณที่ถูกต้อง รวมถึงตัวจานที่เสิร์ฟจะช่วยเติมเต็มให้อาหารสมบูรณ์ โดยจะต้องมีขนาดจานที่ไม่เล็ก และไม่ใหญ่จนเกินไป นอกจากนี้การใช้สัดส่วนของโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และผักที่ถูกต้อง จะช่วยทำให้ร้านคุณสร้างสรรค์อาหารได้สมดุลตามโภชนาการได้อีกด้วย

ตกอย่างเช่น เสิร์ฟเมนูสำหรับคนรักสุขภาพยำเส้นแก้วสมุนไพร ที่มีการจัดจานด้วยขนาด และสัดส่วนให้สมดุลตามโภชนาการ มีโปรตีนหลักอย่างอกไก่ต้มสุก ฉีกเส้น หรือกุ้งขาวลวกสุก พร้อมกับเส้นแก้ว มาพร้อมกับสมุนไพรหอมแดงซอย ขิงซอย ต้นหอมซอย คื่นช่ายซอย และผักสลัด คลุกเคล้ากับแม่ซอสน้ำยำอย่างอร่อยลงตัว

5 จัดจานอาหารโดยเน้นส่วนผสมหลักให้โดดเด่น

สิ่งสำคัญประการสุดท้ายของการจัดจานอาหารคือต้องมีการเน้นเรื่องของส่วนผสมหลักให้มีความโดดเด่นออกมา และต้องอย่าลืมเรื่องการให้ความสำคัญกับ “ตัวสนับสนุน” ในจานได้ลงตัว และเท่าเทียมกัน สำหรับตัวสนับสนุนนี้หมายถึงองค์ประกอบอื่นๆ บนจาน ไม่ว่าจะเป็น ของตกแต่งจาน ซอส ภาชนะจานหรือชาม ที่จัดเสิร์ฟให้กับคุณลูกค้า

ตัวอย่างเช่น หากร้านคุณต้องการทำเมนูซี่โครงหมูอบเสิร์ฟให้กับลูกค้า ควรเน้นให้วัตถุดิบที่เป็นซี่โครงหมูเคลือบซอสมีความเด่นออกมาจากจาน โรยพาร์สลี่ย์ หรือต้นหอม เพื่อตกแต่ง สำหรับลูกค้าที่อยากได้ส่วนผสมที่เป็นแป้งเพิ่มเติม สามารถเสิร์ฟซี่โครงหมูอบกับขนมปัง มันบด หรือข้าวสวยก็อร่อยเข้ากันดี เพิ่มกำไรให้กับร้านได้มากขึ้น

เทคนิคการจัดจานและจัดวางอาหารตะวันตกขั้นพื้นฐาน

ภาพนี้แสดงเทคนิคการจัดวางอาหารแบบคลาสสิกที่ใช้อาหารพื้นฐานของอาหารตะวันตก 3 ชิ้น คือ เนื้อหรืออาหารหลัก แป้ง ผัก แนวทางง่ายๆ ในการจัดจานคือให้คิดว่าจานอาหารเป็นหน้าปัดนาฬิกา

เนื้อหรืออาหารหลัก: ให้จัดไว้ระหว่าง 3 ถึง 9 นาฬิกา

แป้ง: จัดไว้ระหว่าง 9 ถึง 11 นาฬิกา

ผัก: จัดไว้ระหว่าง 11 ถึง 3 นาฬิกา

เทคนิคการจัดจานและจัดวางอาหารเอเชีย

อาหารที่ทานรวมกัน

การทานอาหารวมกันหลายๆ อย่างพร้อมกันหรือแบ่งปันอาหารถือว่าเป็นเรื่องธรรมดาในวัฒนธรรมของคนไทยและคนเอเชียชาติอื่นๆ เทคนิคการจัดจานอาหารให้สวยงามสำหรับเจ้าของร้านนั้น สามารถใช้วัสดุรองจานอีกชั้น เพื่อเพิ่มความน่าสนใจให้กับจานใดจานหนึ่ง หรือเพิ่มทอปปิ้งเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่งจานเพิ่มเติม เช่น การโรยไอซ์ซิ่ง ใช้ซอสตกแต่งจาน การปิดทอง การใช้ตะกร้า หรือใบกล้วยรองจาน ฯลฯ ทั้งหมดนี้ไม่ได้ทำให้ต้นทุนอาหารต่อจานสูงขึ้น แต่กลับช่วยเพิ่มมูลค่าให้จานอาหารได้เป็นอย่างมาก

อาหารจัดแยกเป็นจานๆ

สำหรับอาหารเอเชียที่จัดแยกเป็นจานๆ ที่ต้องการใช้สไตล์จัดจานที่ทันสมัย สามารถเลือกใช้เทคนิคการนำเสนอแบบตะวันตก จะเป็นการเสิร์ฟอาหารจานเล็ก ที่ร้านอาหารสามารถจัดสไตล์ของจานอาหารให้ดูหรูหราได้มากยิ่งขึ้น ช่วยสะกดสายตาของลูกค้า ก่อนที่รสชาติของเมนูนั้น ๆ จะตามไปสะกดใจลูกค้าได้เช่นเดียวกัน

อาหารจานเดียว

เมื่อต้องเสิร์ฟอาหารจานเดียวให้กับลูกค้า ในการจัดจานอาหารควรหลีกเลี่ยงการเลือกใช้สีแบบโทนเดียวทั้งจาน เพราะอาหารในจานจะดูชวนน้ำลายสอที่สุดเมื่อมันมีสีสันตัดกัน สร้างสรรค์ประสบการณ์การทานอาหารที่แตกต่างขึ้น เพราะถึงแม้ว่าอาหารของร้านคุณจะมีรสชาติอร่อย แต่หากขาดสีสันในการปรุงแต่ง ก็ทำให้ขาดความน่าสนใจได้เช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น เมนูข้าวสันคอหมูทอดกระเทียม กับไข่เป็ดดาว ที่จัดใส่ภาชนะให้ดูสวยงาม วางข้าวสวย สันคอหมูทอดกระเทียม ไข่เป็ดดาว คะน้าฮ่องกงลวก ราดซอสกระเทียม และโรยกระเทียมเจียวกรอบ เสิร์ฟกับซอสพริก ก็เป็นไอเดียที่น่าสนใจไปอีกแบบ

เชฟหรือเจ้าของร้านอาหารสามารถนำเทคนิคการจัดจานอาหารเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะกับอาหารร้านตนเองได้อย่างง่ายๆ ไม่ว่าจะเป็นอาหารตะวันตกหรืออาหารไทยก็สามารถใช้หลักการจัดจานอาหารเหล่านี้ได้ทั้งนั้น แต่เมื่อจานอาหารสวยเป็นที่น่าประทับใจสำหรับลูกค้าแล้ว ขั้นตอนที่สำคัญอีกอย่างคือทำอย่างไรให้ลูกค้าติดใจในรสชาติของอาหาร วัตถุดิบที่ใช้จึงเป็นส่วนสำคัญในด่านนี้ สำหรับเชฟคนไหนที่กำลังมองหาวัตถุดิบในการทำอาหารดีๆ มีคุณภาพที่สามารถช่วยประหยัดต้นทุนได้ด้วย ขอแนะนำผลิตภัณฑ์ของยูนิลีเวอร์ ฟู้ด โซลูชั่นส์ วัตถุดิบเครื่องปรุงรสที่เชฟมืออาชีพทั่วโลกเลือกใช้